Γιατί είναι σημαντικός ο οδοντιατρικός έλεγχος;
Πρόληψη και θεραπεία των δύο βασικών νοσημάτων του στόματος: Τερηδόνα - Ουλίτιδα (περιοδοντίτιδα)
Στοματολογικός έλεγχος (ύπαρξη τυχόν νοσημάτων του βλεννογόνου της στοματικής κοιλότητας πχ. άφθες)
Πρόληψη συμπτωμάτων, όπως πόνος, οδοντικό απόστημα.
Εκπαίδευση στη σωστή στοματική υγιεινή
Συζήτηση διατροφικών συνηθειών
Ακτινογραφικός έλεγχος (πανοραμική ακτινογραφία και ενδοστοματικές ακτινογραφίες, όπου απαιτείται)
Έλεγχος και αντιμετώπιση προβλημάτων σύγκλεισης, διαταραχών κροταφογναθικής διάρθρωσης, καθώς και συζήτηση ορθοδοντικών προβλημάτων.
Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται ο οδοντιατρικός έλεγχος;
Κάθε έξι μήνες συστήνεται έλεγχος και καθαρισμός των δοντιών.
Τι είναι τερηδόνα;
Η τερηδόνα είναι μια πολυπαραγοντική νόσος. Βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία της είναι η μικροβιακή πλάκα, που δημιουργείται από τη συσσώρευση τροφών και μικροβίων. Τα μικρόβια παράγουν οξέα και αρχίζει η απασβεστίωση των δοντιών. Η τερηδόνα εξελίσσεται από μια απλή αλλοίωση σε μεγάλες τερηδονικές κοιλότητες, ανάλογα με τις συνθήκες και το χρόνο δράσης των παραγόντων που την προκαλούν. Για να δημιουργηθεί η τερηδόνα, απαιτείται για κάποιο χρονικό διάστημα η συνύπαρξη τριών παραγόντων, οι οποίοι είναι: οι υδατάνθρακες, τα μικρόβια και τα δόντια. Σε όλη αυτή τη διαδικασία σημαντικός είναι ο αμυντικός ρόλος του σάλιου. Ουσιαστικά υπάρχουν συστατικά του σάλιου (οργανικά και ανόργανα), που εμποδίζουν τη δημιουργία και εξέλιξη της τερηδόνας. Αυτό εξαρτάται από την ποσότητα και την ποιότητα του (ρυθμιστική ικανότητα σάλιου). Γίνεται λοιπόν μια διαρκής μάχη στην επιφάνεια του δοντιού ανάμεσα στους παράγοντες που προαναφέρθηκαν (σάλιο - μικρόβια) και ανάλογα εξελίσσεται ή όχι η τερηδόνα.
Πως αντιμετωπίζεται;
Εξαρτάται από την έκταση της τερηδονικής βλάβης. Αν η βλάβη εκτείνεται μόνο στην αδαμαντίνη, αντιμετωπίζεται με προληπτική οδοντιατρική (φθορίωση, προληπτικές εμφράξεις / καλύψεις οπών - σχισμών, φθοριούχα σκευάσματα). Ο στόχος είναι να αναχαιτιστεί η εξέλιξη της τερηδόνας. Αν η βλάβη εκτείνεται στην οδοντίνη, η έμφραξη (σφράγισμα) είναι η βασική αντιμετώπιση. Αν η βλάβη έχει προχωρήσει και στο νεύρο (πολφός), η ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση) είναι επιβεβλημένη, καθώς και η προσθετική αποκατάσταση του δοντιού.
Πότε χρειάζεται να κάνουμε ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση);
Όταν μολυνθεί ή νεκρωθεί το νεύρο (πολφός) του δοντιού. Οι πιο συχνές αιτίες εκτός από την εκτεταμένη τερηδόνα, είναι: βαθειά σφραγίσματα, τραύμα δοντιού, ραγίσματα - κατάγματα στα δόντια, περιοδοντική νόσος.
Τι είναι η ουλίτιδα;
Ουλίτιδα είναι η φλεγμονή των ούλων που εκδηλώνεται με οίδημα (πρήξιμο) και αιμορραγία των ούλων. Προκαλείται από την συσσώρευση της μικροβιακής πλάκας και της τρυγίας (πέτρας) στις παρυφές των ούλων και σχετίζεται με τον πλημμελή καθαρισμό των δοντιών και των ούλων.
Πως αντιμετωπίζεται;
Με καθαρισμό στο οδοντιατρείο και καλή στοματική υγιεινή. Αποτελεί μια πλήρως αναστρέψιμη κατάσταση.
Τι είναι περιοδοντίτιδα;
Περιοδοντίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του συνόλου των ιστών που αποτελούν τη στηρικτική δομή του δοντιού. Οφείλεται στη συγκέντρωση μικροβίων κάτω από τα ούλα, συχνά ως εξέλιξη μιας παραμελημένης χρόνιας ουλίτιδας. Τα μικρόβια προκαλούν την ανοσολογική απάντηση (άμυνα) του οργανισμού, με αποτέλεσμα αρχικά την καταστροφή της σύνδεσης των ούλων με το δόντι και στη συνέχεια του οστού που περιβάλλει και συγκρατεί το δόντι. Η διαδικασία αυτή είναι χρόνια και εμφανίζει εξάρσεις και υφέσεις. Η περιοδοντίτιδα δύσκολα γίνεται αντιληπτή από τον ασθενή καθώς σπάνια δίνει πόνο. Η έγκαιρη διάγνωση είναι αυτή που θα αποτρέψει την εξέλιξή της.
Πως αντιμετωπίζεται;
Ανάλογα με τη βαρύτητα. Καλό είναι να αντιμετωπίζεται εξειδικευμένα από περιοδοντολόγο. Αρχικά, γίνεται ένας βαθύς καθαρισμός με τοπική αναισθησία στις ριζικές επιφάνειες κάτω από τα ούλα. Μετά από επανέλεγχο, σε κατάλληλο χρονικό διάστημα, αξιολογείται η ανάγκη για εφαρμογή χειρουργικών τεχνικών (προχωρημένης βαρύτητας περιοδοντίτιδες). Στη συνέχεια, απαιτείται επανέλεγχος και συντήρηση του αποτελέσματος με τακτικούς καθαρισμούς και καλή στοματική υγιεινή.
Τερηδονικός κίνδυνος
Είναι σημαντικό σε κάθε ασθενή να γίνεται εκτίμηση του τερηδονικού κινδύνου που διατρέχει και να εφαρμόζεται ένα εξατομικευμένο προληπτικό πρόγραμμα.
Στοματική υγιεινή
Συστήνεται βούρτσισμα με φθοριούχα οδοντόκρεμα τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα. Καλό είναι να διαρκεί το βούρτσισμα 3 λεπτά και στο τέλος να μην ξεπλένουμε, αλλά απλά να φτύνουμε. Επίσης, καλό είναι να χρησιμοποιείται οδοντικό νήμα και μεσοδόντια βουρτσάκια ανάλογα με την περίπτωση. Στοματικά διαλύματα και άλλα σκευάσματα (πχ. αντισηπτικά ζελέ) συστήνονται εξατομικευμένα στους ασθενείς, όπου χρειάζεται.
Διατροφή
Καλό είναι να αποφεύγουμε, όσο το δυνατό γίνεται, την κατανάλωση υδατανθράκων στα μεσογεύματα. Είναι προτιμότερο να καταναλώνουμε γλυκές τροφές σε συνδυασμό με ένα γεύμα. Γενικότερα, να μην γίνεται έκθεση των δοντιών σε τροφές και ροφήματα που περιέχουν ζάχαρη για μεγάλο χρονικό διάστημα και πολλές φορές την ημέρα. (πχ. είναι προτιμότερο να φάμε μια μεγάλη σοκολάτα μετά το μεσημεριανό, παρά να τρώμε λίγο λίγο κατά τη διάρκεια της ημέρας).
ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΟΤΙ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΤΙΜΟΤΕΡΗ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ